#006

① ยาที่ได้รับกลับบ้าน

• ยาบรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียน
• ยาแก้ปวดลดไข้
• ยาบำรุงเม็ดเลือด
• วิตามินเพื่อเพิ่มความอยากอาหาร

② สิ่งแวดล้อมที่บ้าน

• ที่พักอาศัยควรมีอากาศที่ถ่ายเทสะดวก หลีกเลี่ยงเลี่ยงชุมชนแออัดและบุคคลที่เป็นโรคติดต่อ

③ แผนการรักษา

• สูตรยา FOLFOX ให้ 12 ชุด ชุดละ 2 วันติดต่อกัน
• สูตรยา MAYO   ให้  6 ชุด ชุดละ 5 วันติดต่อกัน

④ การมาตรวจตามนัด

• สูตรยา FOLFOX นัด 4 สัปดาห์นับจากวันที่ให้ยาเคมีบำบัดวันแรก
• สูตรยา MAYO   นัด 2 สัปดาห์นับจากวันที่ให้ยาเคมีบำบัดวันแรก

⑤ อาหาร

• เนื่องจากลำไส้เป็นอวัยวะสำคัญในระบบทางเดินอาหาร ดังนั้นต้องดูแลเรื่องอาหารเป็นพิเศษ การรักษาที่ถูกต้องร่วมกับโภชนะบำบัดที่ถูกหลัก สามารถลดการแพร่กระจายและอาการทรมานจากมะเร็งได้
• เน้นอาหารพวกเนื้อ นม ไข่ และแป้ง จะช่วยฟื้นฟูร่างกายได้เร็วที่สุดเพื่อความพร้อมในการรับยาเคมีบำบัดครั้งต่อไป

#005

✉ การรั่วของยาเคมีบำบัดออกนอกเส้นเลือด

• อาการปวด แสบ ร้อน บวม แดงบริเวณที่ให้ราเคมีบำบัด ถ้ามีหยุดให้ยาทันที
• คำแนะนำ หลีกเลี่ยงหรือระมัดระวังการเคลื่อนไหวบริเวณที่ใส่เข็มให้ยาเคมีบำบัด

✉ เยื่อบุช่องปากอักเสบ

• ผลข้างเคียงจากการได้รับยา 5-FU มักเริ่มมีอาการที่ลิ้น ข้างกระพุ้งแก้มหรือในลำคอ ซึ่งแผลในปากหรือมีเลือดออกที่เหงือกจะนำไปสู่การติดเชื้อในช่องปาก

• คำแนะนำ แปรงฟันเบาๆ ด้วยขนแปรงนุ่มๆ บ้วนปากวันละหลายๆครั้งด้วยน้ำยาบ้วนปากที่ไม่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์หรือน้ำกลือ

✉ การรับรสเปลี่ยนแปลง/เบื่ออาหาร

• ยา 5-FU จะทำให้การรับรสหวานลดลงและการรับรสขมเพิ่มขึ้น
• คำแนะนำ เพิ่มความอยากอาหารด้วยอาหารที่มีกลิ่นหอม อาหารอุ่นจะช่วยส่งเสริมการรับรสหวาน อาหารเย็นจะส่งเสริมการรับรสเค็มและเปรี้ยว

✉ คลื่นไส้อาเจียน

• พบเพียงเล็กน้อยหรืออาจไม่มีอาการเลย
• คำแนะนำ การใช้ยาป้องกันการอาเจียนอย่างเคร่งครัด รับประทานอาหารและดื่มน้ำในปริมาณน้อยๆ แต่บ่อยครั้ง หลีกเลี่ยงอาหารที่กระตุ้นให้เกิดอาการคลื่นไส้

✉ ท้องเสีย

• โดยทั่วไปเกิดวันที่ 4-8 หลังได้รับยา อาการที่เกิดได้แก่ ถ่ายเหลวเป็นน้ำจำนวนมาก ถ่ายบ่อยเป็น 10-20 ครั้ง/วัน

• คำแนะนำ สามารถรับประทานยาหยุดถ่ายได้ ดื่มน้ำมากๆ รับประทานอาหารครั้งละน้อยๆแต่บ่อยครั้ง

✉ อาการชาบริเวณปลายมือปลายเท้า

• ผลข้างเคียงจากการได้รับยา Oxaliplatin โดยบริเวณฝ่ามือและฝ่าเท้าจะรู้สึกเจ็บเหมือนถูกแทงด้วยของแหลม มีการบวม แดง ชาและผิวหนังแห้งหรือคัน ในบางรายอาจเกิดแผลพุพอง มีอาการปวดรุนแรงหรือเป็นตะคริว

• คำแนะนำ หลีกเลี่ยงการสวมรองเท้าที่คับจนเกินไป หลีกเลี่ยงการบีบนวดมือและเท้าอย่างแรง ทำความสะอาดมือและเท้าด้วยน้ำอุ่นและซับเบาๆทาครีมที่มือและเท้าอย่างสม่ำเสมอ

✉ ความไวต่อแสง

• อาการเส้นเลือดดำเกิดจากการได้รับยา 5-FU และสามารถหายได้เองประมาณ 6 สัปดาห์หลังได้ยา

• คำแนะนำ เมื่อต้องออกจากบ้าน ใช้ครีมกันแดดหรือสวมเสื้อแขนยาวเพื่อป้องกันแสงแดด

✉ จำนวนเม็ดเลือดขาวลดลงทำให้ติดเชื้อง่ายขึ้น

• มีอาการอ่อนเพลียโดยเฉพาะหลังได้รับยา 7 วันแรก

• คำแนะนำ หลีกเลี่ยงสถานที่แออัดและคนป่วย แจ้งแพทย์ทันทีที่มีอาการบ่งว่าอาจมีการติดเชื้อ เช่น มีไข้ (มากกว่า 38°C) หนาวสั่น ไอ เจ็บคอ หรือรู้สึกแสบร้อนเวลาปัสสาวะ

#004

✈ ผู้ป่วย

• นอนพักบนเตียงเป็นส่วนใหญ่
• หลังอุจจาระ/ปัสสาวะ กดน้ำล้างบริเวณชักโครก 2-3 ครั้ง

✈ เสื้อผ้าผู้ป่วยและสิ่งปนเปื้อน

• ถ้าไม่ปนเปื้อนให้ซักทำความสะอาดได้ตามปกติ
• ถ้าปนเปื้อนยาเคมีบำบัดเล็กน้อย ให้แยกเหมือนเสื้อผ้าผู้ป่วยติดเชื้อ(ถุงสีแดง)
• ถ้าปนเปื้อนยาเคมีบำบัดจำนวนมาก ให้ทิ้งลักษณะเดียวกับขยะเคมีบำบัด

✈ ญาติ/ผู้มาเยี่ยม

• จำกัดจำนวนผู้เข้าเยี่ยม
• สวมเครื่องป้องกันเมื่อเข้าเยี่ยมผู้ป่วย ได้แก่ ผ้าปิดจมูก ถุงมือ(เมื่อต้องสัมผัสผู้ป่วย)

✈ ขยะ

• เศษอาหาร ทิ้งในถังขยะทั่วไป
• ขยะเคมีบำบัด ทิ้งในถังขยะเคมีบำบัด(ถุงสีม่วง) โดยใส่ถุงซิปล็อคและปิดให้สนิทก่อนทิ้งลงในถังขยะทุกครั้ง

#003

สถานที่และสิ่งแวดล้อม

"ไม่อยู่รวมกับผู้ป่วยอื่น มีแสงสว่างเพียงพอ อากาศถ่ายเทสะดวก"

รถฉีดยา

"อุปกรณ์พร้อมใช้"

บุคลากรที่ให้ยาเคมีบำบัด

"สวมเครื่องป้องกันการสัมผัสยาเคมีบำบัดทุกครั้ง"

spill kit

"ชุดอุปกรณ์จัดการยาเคมีบำบัดที่หกหรือแตก"

#002

สูตร FOLFOX ประกอบด้วยยาฉีด 3 ชนิด ได้แก่
Leucovorin(Folinic acid) Oxaliplatin และ 5-FU โดยจะให้ยาจำนวน 12 ชุดการรักษา เป็นเวลา 2 วันต่อ 1 ชุดการรักษาในทุกๆ 2 สัปดาห์นับจากวันที่ 1 ของการให้ยา

สูตร MAYO ประกอบด้วยยาฉีด 2 ชนิด ได้แก่
Leucovorin(Folinic acid) และ 5-FU โดยจะให้ยาจำนวน 6 ชุดการรักษา เป็นเวลา 5 วันต่อ 1 ชุดการรักษาในทุกๆ 4 สัปดาห์นับจากวันที่ 1 ของการให้ยา

✈ เนื่องจากผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการคลื่นไส้อาเจียนได้ ดังนั้น ผู้ป่วยทุกรายจะได้รับยาฉีดป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนก่อนได้รับยาเคมีบำบัด 30 นาที

#001

✈ เตรียมของใช้ส่วนตัวให้พร้อมสำหรับการนอนโรงพยาบาล

• ผู้ป่วยที่ได้รับยาสูตร FOLFOX จะนอนโรงพยาบาลเป็นเวลา 2 วัน
• ผู้ป่วยที่ได้รับยาสูตร MAYO   จะนอนโรงพยาบาลเป็นเวลา 5 วัน

✈ มาถึงโรงพยาบาลในเวลาก่อน 8.00น. เพื่อรับการเจาะเลือดผล "ด่วนที่สุด" โดยไม่ต้องงดอาหารและน้ำแต่อย่างใด

✈ ผลเลือดและค่าปกติที่สามารถให้ยาเคมีบำบัดได้ คือ

• ค่า ANC >1,500
• จำนวนเม็ดเลือดขาว >3,000
• จำนวนเกร็ดเลือด >100,000 

✈ ยาโรคประจำตัวต่างๆ เตรียมมาให้พร้อม

✈ พบแพทย์เพื่อรับฟังผลเลือดและปรับปริมาณของยาตามน้ำหนักตัว

✈ รับยาเคมีบำบัดที่หน่วยให้ยาเคมีบำบัด

• ผู้ป่วยที่ได้รับยาสูตร FOLFOX จะใช้เวลาให้ยา 3 ชั่วโมง(โดยประมาณ)
• ผู้ป่วยที่ได้รับยาสูตร MAYO   จะใช้เวลาให้ยา 1 ชั่วโมง(โดยประมาณ)

✈ นอนพักที่หอผู้ป่วยศัลยกรรมหญิงเพื่อให้ยาเคมีบำบัดในวันต่อไป

"นำบัตรนัดมาด้วยทุกครั้ง"